Δημιουργική Ευρώπη 2021-2027
- Έναρξη προσκλήσεων του νέου Προγράμματος Creative Europe 2021-2027
Οι πρώτες προσκλήσεις για υποβολή αιτήσεων επιδότησης από το νέο Πρόγραμμα δημοσιεύθηκαν εντός Ιουνίου 2021. Για πιο άμεση ενημέρωση και πρόσβαση στις προσκλήσεις και ευκαιρίες χρηματοδότησης του Προγράμματος, μπορείτε, να επισκεφθείτε τον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Εκτελεστικού Οργανισμού Εκπαίδευσης και Πολιτισμού (European Education and Culture Executive Agency – EACEA) ), καθώς και τη διαδικτυακή Πύλη Χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (F&TP):
- Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές του νέου Προγράμματος Creative Europe (2021-2027);
Οι βασικές αλλαγές του νέου Προγράμματος εντοπίζονται κυρίως στις διοικητικές διαδικασίες, στο ύψος και τον τρόπο χρηματοδότησης, στην παροχή επιδοτήσεων σε φυσικά πρόσωπα, στην υιοθέτηση μίας νέας τομεακής προσέγγισης και, τέλος, στην προώθηση της διεθνούς διάστασης.
Ειδικότερα:
- Το νέο Πρόγραμμα θα λάβει από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε., 2.528 δισεκατομμύρια ευρώ δηλαδή, θα υπάρξει μία αύξηση των 800 εκατομμυρίων ευρώ, σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο χρηματοδότησης (2014-2020).
- Το ένα τρίτο του προϋπολογισμού θα διανεμηθεί κατά τα 2 πρώτα χρόνια του Προγράμματος, ως απάντηση στην επείγουσα ανάγκη χρηματοδότησης του πολιτιστικού τομέα λόγω της πανδημίας.
- Επίσης, προβλέπεται αύξηση των ποσοστών Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για όλα τα διακρατικά σχέδια συνεργασίας του υποπρογράμματος Culture, ανάλογα με τον αριθμό των χωρών που συμμετέχουν σε αυτά – με την ταυτόχρονη εισαγωγή μίας νέας κατηγορίας έργων συνεργασίας μεσαίου μεγέθους.
Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση που προβλέπεται αφορά σε:
- Σχέδια συνεργασίας Μικρής Κλίμακας: τουλάχιστον 3 εταίροι – μέγιστη ευρωπαϊκή επιδότηση έως 200.000 ευρώ (ποσοστό επί της συνολικής δαπάνης έως 80%).
- Σχέδια συνεργασίας Μεσαίας Κλίμακας: τουλάχιστον 5 εταίροι – μέγιστη ευρωπαϊκή επιδότηση έως 1 εκατ. Ευρώ (ποσοστό επί της συνολικής δαπάνης έως 70%).
- Σχέδια συνεργασίας Μεγάλης Κλίμακας: τουλάχιστον 10 εταίροι – μέγιστη ευρωπαϊκή επιδότηση έως 2 εκατ. Ευρώ (ποσοστό επί της συνολικής δαπάνης έως 60%).
Ένα νέο χαρακτηριστικό του νέου Προγράμματος είναι η υιοθέτηση μίας τομεακής προσέγγισης (Sectoral approach). Οι ετήσιες τομεακές προτεραιότητες, οι οποίες δεν θα υποκαταστήσουν αλλά θα συμπληρώσουν τις πιο οριζόντιες προτεραιότητες, θα χρηματοδοτούνται με το 10% του προϋπολογισμού των διακρατικών σχεδίων συνεργασίας.
Προβλέπεται η αναθεώρηση της τρέχουσας στήριξης στη λογοτεχνική μετάφραση. Διατηρείται, μεν, η δυνατότητα χρηματοδότησης για μετάφραση και προώθηση βιβλίων λογοτεχνίας, εισάγεται, όμως, ταυτόχρονα και η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων και από ομίλους εκδοτών ή/και άλλων συνεργατών (π.χ. πωλητές βιβλίων), με στόχο τη συνεργασία μεταξύ αυτών και τη δημιουργία μεγαλύτερων έργων.
Διευρύνεται η παροχή εφάπαξ ποσού χρηματοδότησης (lump sums) στοχεύοντας στην απλούστευση της διαχείρισης και της υποβολής εκθέσεων, καθώς και της παρακολούθησης των έργων από τους δικαιούχους.
Αντικαθίστανται οι Συμφωνίες Εταιρικής Σχέσης Πλαισίου με νέες πολυετείς συμφωνίες (Multi-Annual Contracts), οι οποίες θα υπογράφονται μία φορά αλλά θα δεσμεύονται μέσω ετήσιων δόσεων.
Προς επιτάχυνση των διοικητικών διαδικασιών των επιδοτήσεων, η διαχείριση, πλέον, όλων των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων του Προγράμματος Creative Europe, θα λαμβάνει χώρα μέσω του διαδραστικού συστήματος eGrant, με τη χρήση ηλεκτρονικών υπογραφών.
- Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες του νέου Προγράμματος;
Θεματικές κατηγορίες: Τέχνη και Πολιτισμός, Ανταγωνιστικότητα, Εκπαίδευση, Βιωσιμότητα (European Green Deal), Κοινωνική Συνοχή, Κοινωνική Ενσωμάτωση Ισότητα Φύλων, Προσβασιμότητα.
Δικαιούχοι: Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, (μεταξύ 10 και 249 εργαζομένων), μικροεπιχειρήσεις (λιγότεροι από 10 εργαζόμενοι), κέντρα εκπαίδευσης και κατάρτισης, ερευνητικά Ιδρύματα, ενώσεις/συνδικαλιστικές οργανώσεις, διεθνείς οργανισμοί, ΜΚΟ, δημόσιες Υπηρεσίες, start-up επιχειρήσεις, σύλλογοι, πανεπιστήμια, τοπική αυτοδιοίκηση.
Το νέο Πρόγραμμα βασίζεται στην Νέα Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Πολιτισμό (New European Agenda for Culture 2018) και θα συνεχίσει να προωθεί έργα που ενισχύουν την πολιτιστική κληρονομιά, την πολιτιστική/γλωσσική πολυμορφία, τη διακρατική συνεργασία των πολιτιστικών και δημιουργικών οργανισμών και επαγγελματιών, τη διεύρυνση κοινού, την υποστήριξη αναδυόμενων καλλιτεχνών καθώς και την αντιμετώπιση επίκαιρων κοινωνικών προβλημάτων. Οι προτεραιότητες και δράσεις του νέου Προγράμματος αποτελούν συνέχεια του Προγράμματος της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου (2014-2020) και επικεντρώνονται στις συνεργασίες στον τομέα του πολιτισμού, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής δεδομένων και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών ή πιλοτικών έργων, στην ανάπτυξη πολιτικής εντός των δικτύων επαγγελματιών, στις πλατφόρμες για την προώθηση/κινητικότητα των καλλιτεχνών και των πολιτιστικών και δημιουργικών φορέων, ενώ ταυτόχρονα εισάγονται και καινοτομίες, όπως η δράση i-Portunus για τη κινητικότητα μεμονωμένων καλλιτεχνών και η υιοθέτηση της τομεακής προσέγγισης.
Co–operation: Ένας από τους βασικούς στόχους του υπο-προγράμματος «Πολιτισμός». Ως εκ τούτου, προτείνεται στο νέο Πρόγραμμα να δοθεί προτεραιότητα στη στήριξη έργων συνεργασίας που θα συμβάλλουν στην αύξηση της ευρωπαϊκής διάστασης της καλλιτεχνικής και δημιουργικής διαδικασίας και ενίσχυση της διακρατικής δημιουργίας και κυκλοφορίας ευρωπαϊκών έργων.[1]
Συγκεκριμένα τα σχέδια συνεργασίας που θα λάβουν χρηματοδότηση θα πρέπει πρωτίστως να συμβάλουν στη:
- Δημιουργία ή συν δημιουργία περιεχομένου (Creation/co-production of content): Η συμπαραγωγή (co-production) θεωρείται ως προϋπόθεση υποστήριξης της διατομεακής διακρατικής συνεργασίας, της προώθησης του ρόλου του πολιτισμού στην κοινωνική ένταξη και την καλλιτεχνική ελευθερία, της τόνωσης της δημιουργικότητας, της κοινής χρήση πόρων και της διευκόλυνσης της διακρατικής διανομής περιεχομένου και κυκλοφορίας των καλλιτεχνών.
- Καινοτομία: Η έννοια της καινοτομίας με την ευρύτερη θεώρηση του όρου είναι απαραίτητη για την εξέλιξη και την ανταγωνιστικότητα του πολιτιστικού τομέα. Η υιοθέτηση καινοτομιών δεν εντοπίζεται μόνο στη χρήση νέων τεχνολογιών αλλά μπορεί να περιλαμβάνει την ανάπτυξη και τον πειραματισμό με νέες πρακτικές ή νέα μοντέλα, καθώς και τη μεταφορά και διάδοση καλών πρακτικών από πιο προηγμένες ευρωπαϊκές περιοχές ή τομείς σε άλλες περιοχές της Ευρώπης ή κλάδους. Σημειώνεται, ότι πλέον στο νέο Πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη οι τομείς της καινοτομίας ενδείκνυται να έχουν και μία κοινωνική διάσταση όπως τη διεύρυνση κοινού, την ισότητα των φύλων, την κοινωνική ενσωμάτωση, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την ψηφιοποίηση κ.λπ.
Συγκεκριμένα, για τα σχέδια συνεργασίας στο νέο Πρόγραμμα (2021-2027) προτείνονται οι ακόλουθες ειδικές προτεραιότητες:
- Διεύρυνση κοινού: αύξηση της πολιτιστικής συμμετοχής σε ολόκληρη την Ευρώπη.
- Κοινωνική ένταξη: προώθηση της κοινωνικής ανθεκτικότητας και ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης, καθώς και του διαπολιτισμικού διαλόγου, μέσω του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
- Ενίσχυση της ευρωπαϊκής ταυτότητας και αξιών, μέσω της πολιτιστικής ευαισθητοποίησης, της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης και της δημιουργικότητας.
- Περιβάλλον: ενθάρρυνση των ευρωπαϊκών πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων να υιοθετήσουν πιο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές.
- Ενίσχυση της ικανότητας των ευρωπαϊκών πολιτιστικών και δημιουργικών οργανισμών να εξελίσσονται και να δημιουργούν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη.
- Νέες τεχνολογίες: Χρήση των νέων τεχνολογιών προς ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των δημιουργικών τομέων, κατά τη διάρκεια και μετά την κρίση του Covid-19.
- Διεθνής διάσταση: Ενίσχυση της διασυνοριακής διάστασης και κυκλοφορίας των ευρωπαϊκών πολιτιστικών και δημιουργικών φορέων και έργων. Το νέο Πρόγραμμα επικεντρώνεται σε τρεις άξονες: κοινωνική, οικονομική και διεθνή (πολιτιστική διπλωματία), βάσει και της Νέας Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τον Πολιτισμό 2018.
- Ετήσιες προτεραιότητες ανά τομέα: Οι ετήσιες τομεακές προτεραιότητες ακολουθούν τη νέα τομεακή προσέγγιση που εισήγαγε το καινούργιο Πρόγραμμα. Κατά τα πρώτα έτη του Προγράμματος θα δοθεί προτεραιότητα στους ακόλουθους τομείς: μουσική, εκδόσεις, αρχιτεκτονική και πολιτιστική κληρονομιά. Οι τομεακές προτεραιότητες περιλαμβάνουν, κυρίως, στήριξη δράσεων ανάπτυξης δεξιοτήτων, όπως της εκπαίδευσης, δικτύωσης ή πρόσβασης στην αγορά. Οι προαναφερθείσες τομεακές πρωτοβουλίες οφείλουν να πληρούν τους ακόλουθους συγκεκριμένους τομεακούς στόχους:
- Εκδόσεις: Έμφαση δίνεται στην ενίσχυση της ικανότητας των επαγγελματιών του βιβλίου στις πωλήσεις δικαιωμάτων μετάφρασης, με σκοπό την αύξηση της κυκλοφορίας των ευρωπαϊκών έργων, και ιδίως των έργων που γράφονται σε λιγότερο χρησιμοποιούμενες γλώσσες, στην Ευρώπη και πέραν αυτής.
- Τομέας μουσικής: θα πρέπει να ενισχύεται η δημιουργία, προώθηση, και διανομή μουσικών έργων, η υιοθέτηση καινοτομιών (ψηφιακών, νομικών και τεχνικών) και νέων επιχειρηματικών μοντέλων, καθώς και η διασυνοριακή κυκλοφορία ευρωπαϊκών μουσικών παραγωγών, πέρα από τα σύνορα της ΕΕ.
- Τομέας αρχιτεκτονικής: θα δοθεί έμφαση/προτεραιότητα σε έργα που στοχεύουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων των Ευρωπαίων αρχιτεκτόνων προς διεθνοποίηση της σταδιοδρομίας τους και σε έργα τα οποία προάγουν την επικοινωνία και συν-δημιουργία, τόσο με τους πολίτες όσο και τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη των έργων τουςλ
- Τομέας πολιτιστικής κληρονομιάς: προτεραιότητα δίνεται στην ενίσχυση της ικανότητας των επαγγελματιών της πολιτιστικής κληρονομιάς για:
α) συνεργασία με τους πολίτες στην ερμηνεία, επικοινωνία και παρουσίαση της πολιτιστικής κληρονομιάς, με σκοπό την ανάπτυξη σχέσεων με το κοινό, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις εξελισσόμενες τεχνολογικές και ψηφιακές μεθόδους όσον αφορά τη δημιουργία περιεχομένου και την παρουσίαση αρχειοθετημένων παραγωγών, β) ψηφιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς (τοποθεσιών και ιστορικών κτιρίων κ.α.) με την χρήση τεχνολογιών 3D και AI (Artificial Intelligence) και γ) διαχείριση κινδύνου όσον αφορά την πολιτιστική κληρονομιά, με έμφαση στην πρόληψη και αντιμετώπιση, τόσο των φυσικών και μη φυσικών κινδύνων, όσο και στην προσαρμογή και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (European Green Deal ).
Σημειώνεται ,ότι το Πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις κυρίαρχες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη Νέα Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Πολιτισμό, που είναι και οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές του νέου Προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη, δηλαδή:
1) Κοινωνική ενσωμάτωση (Inclusiveness) – συμπεριλαμβανομένης και της αρχής της Ισότητας των Φύλων (Gender Equality). Το Πρόγραμμα θα στηρίξει την κοινωνική ένταξη/ενσωμάτωση ως θεμελιώδη αξία για τον πολιτισμό, την κοινωνία και την οικονομία της Ευρώπης και θα ενσωματώσει στους στόχους του τις προτεραιότητες της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ισότητα των Φύλων (Commission’s Gender Equality) και το σχέδιο δράσης για τον σεβασμό της ποικιλομορφίας και την ενίσχυση της ισότητας και της δικαιοσύνης (Action Plan on honouring Diversity and boosting Equality and Fairness). Το Πρόγραμμα αναγνωρίζει ότι ο πολιτισμός είναι το κλειδί για την ενίσχυση συνεκτικών κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς. Έτσι, θα υποστηρίξει πρωτοβουλίες που επιτρέπουν σε περισσότερα άτομα να συμμετάσχουν στον πολιτισμό, και που συμβάλλουν στην προώθηση της ισότητας των φύλων και την επίτευξη μίας πιο ισόρροπης συμμετοχής των φύλων στις πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες. Ειδικότερα, στο πλαίσιο της μεταναστευτικής πίεσης, ο πολιτισμός διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ένταξη των μεταναστών, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να αισθανθούν μέρος των κοινωνιών υποδοχής και, έτσι, να αναπτυχθούν καλές σχέσεις μεταξύ μεταναστών και τοπικών κοινοτήτων.
2) Πράσινη Μετάβαση Η πράσινη μετάβαση είναι μια θεμελιώδης πρόκληση της εποχής μας και το νέο Πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη θα συμβάλλει στην επίτευξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (European Green Deal).
4. Τι σημαίνουν τα ακόλουθα: Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (EU Green Deal), Social Inclusion, Gender Equality\Equity;
Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία
Πρόκειται για μία νέα αναπτυξιακή στρατηγική που αποσκοπεί στον μετασχηματισμό της ΕΕ σε μία δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία, σε μία σύγχρονη οικονομία, ανταγωνιστική και αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων, στην οποία ως το 2050 θα έχουν μηδενιστεί οι καθαρές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και η οικονομική ανάπτυξη θα έχει αποσυνδεθεί από τη χρήση των πόρων. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στοχεύει στην υιοθέτηση ενός συνόλου πολιτικών που θα μετασχηματίσουν την οικονομία, βιομηχανία, κατανάλωση, υποδομές μεγάλης κλίμακας, μεταφορές, τρόφιμα, κατασκευές, φορολογία, καθώς και την κοινωνική ανάπτυξη στην Ευρώπη. Πρόκειται για μία νέα Ευρωπαϊκή αναπτυξιακή στρατηγική, όπου η περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα θα συνυπάρχουν. Αποσκοπεί, επίσης, στην προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της ΕΕ, καθώς και στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, η μετάβαση αυτή πρέπει να είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς.
«Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι ο οδικός μας χάρτης για τη βιώσιμη οικονομία της ΕΕ. Αυτό θα συμβεί μετατρέποντας το κλίμα και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις σε ευκαιρίες σε όλους τους τομείς πολιτικής και κάνοντας τη μετάβαση δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς για όλους». (Ευρωπαϊκή Επιτροπή) .
Σημαντικές πτυχές της στρατηγικής:
- Climate Neutral Europe Η ΕΕ θα επιδιώξει την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2050
- Παροχή καθαρής, προσιτής και ασφαλούς ενέργειας.
- Κυκλική Οικονομία.
- Οικοδόμηση και ανακαίνιση κτιρίων με αποδοτικό τρόπο ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων.
- Διατήρηση και αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας
- Από το «αγρόκτημα στο πιάτο», ένα δίκαιο, υγιεινό και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων.
- Επιτάχυνση της μετάβασης στη βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα.
- Να μη μείνει κανείς στο περιθώριο (Δίκαιη μετάβαση ).
- Κινητοποίηση της έρευνας και προώθηση της καινοτομίας.
Ισότητα Φύλων (Gender Equality/Equity)
Ορισμός: «Η ιδέα ότι οι γυναίκες και οι άνδρες, τα κορίτσια και τα αγόρια, έχουν ίσες συνθήκες, ίση μεταχείριση και ευκαιρίες για την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού τους, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας τους, καθώς και για τη συμβολή τους στην οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική ανάπτυξη … Η ισότητα των φύλων είναι ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεωρείται προϋπόθεση και δείκτης της βιώσιμης ανθρωποκεντρικής ανάπτυξης. Πρόκειται για τη δίκαιη μεταχείριση και των δύο φύλων που λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες των ανδρών και των γυναικών, τα πολιτιστικά εμπόδια και τις (προηγούμενες) διακρίσεις της συγκεκριμένης ομάδας»
Η ισότητα των φύλων συνεπάγεται ότι:
– λαμβάνονται υπόψη τα ενδιαφέροντα, οι ανάγκες και οι προτεραιότητες τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών και των κοριτσιών και των αγοριών,
– αναγνωρίζεται η ποικιλομορφία των διαφόρων ομάδων,
– όλα τα ανθρώπινα όντα είναι ελεύθερα να αναπτύξουν τις προσωπικές τους ικανότητες και να κάνουν επιλογές, χωρίς τους περιορισμούς που θέτoυν τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις σχετικά με τους ρόλους των φύλων. Η ισότητα των φύλων μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση ειδικών μέτρων για την αντιστάθμιση ιστορικών ή συστημικών
προκαταλήψεων ή διακρίσεων. (Unicef, Glossary of terms and definitions, 2017)[2]
Social Inclusion
Ορισμός: «ορίζεται ως η διαδικασία βελτίωσης των όρων συμμετοχής στο κοινωνία για άτομα που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, λόγω ηλικίας, φύλου, αναπηρίας, φυλής, εθνικότητας, καταγωγής, θρησκείας ή οικονομικής ή άλλης κατάστασης, μέσω αναβαθμισμένων ευκαιριών, πρόσβαση σε πόρους, συμμετοχή και σεβασμό των δικαιωμάτων. Ως απάντηση στην πρόκληση του κοινωνικού αποκλεισμού, η κοινωνική ένταξη λαμβάνεται ως μία σκόπιμη διαδικασία ενσωμάτωσης όλων των κοινωνικών ομάδων, καθώς και υιοθέτησης των αρχών της ισότητας και ανεκτικότητας.
Έτσι, η κοινωνική ένταξη είναι τόσο μια διαδικασία όσο και ένας στόχος. Η προώθηση της κοινωνικής ένταξης απαιτεί την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού με την άρση των εμποδίων στη συμμετοχή των ανθρώπων στην κοινωνία, καθώς και με τη λήψη ενεργών μέτρων ένταξης για τη διευκόλυνση αυτής της συμμετοχής. (United Nations 2016)[3] .
Ποιες χώρες μπορούν να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη;
Το Πρόγραμμα απευθύνεται στα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένα σύνολο άλλων ευρωπαϊκών χωρών με τις οποίες η ΕΕ έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας. Μπορείτε να συμβουλεύεστε την επικαιροποιημένη λίστα σε αυτόν τον σύνδεσμο.
Μπορούν να υποβάλουν αίτηση χρηματοδότησης και φυσικά πρόσωπα ή μόνο πολιτιστικοί οργανισμοί με νομική υπόσταση;
Το Πρόγραμμα έως το 2021 και τη λήξη της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου 2014-2021, δεν έκανε δεκτές αιτήσεις φυσικών προσώπων. Όμως, περίπου 250.000 καλλιτέχνες και επαγγελματίες του πολιτιστικού και οπτικοακουστικού τομέα θα χρηματοδοτηθούν μέσω των σχεδίων που υποβάλλονται από πολιτιστικούς οργανισμούς και φορείς που έχουν νομική υπόσταση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι τα σχέδια που στηρίζονται από το συγκεκριμένο Πρόγραμμα θα προσεγγίσουν, άμεσα ή έμμεσα, εκατομμύρια πολίτες.
Τι ακριβώς στηρίζει το Πρόγραμμα;
Όλα σχεδόν τα έργα που θα επιδοτηθούν θα έχουν διακρατική διάσταση. Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού θα χρησιμοποιηθεί για επιδοτήσεις μεμονωμένων έργων. Ωστόσο, το Πρόγραμμα θα στηρίξει, επίσης, πρωτοβουλίες που επιδιώκουν παρόμοιους στόχους, όπως είναι οι Ευρωπαϊκές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες, το Σήμα Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τα πέντε Βραβεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό βραβείο πολιτιστικής κληρονομιάς/Βραβείο Europa Nostra, Ευρωπαϊκό βραβείο σύγχρονης αρχιτεκτονικής, Ευρωπαϊκό βραβείο λογοτεχνίας, Ευρωπαϊκό βραβείο μοντέρνας μουσικής και Ευρωπαϊκό βραβείο κινηματογράφου).
Ποιοι είναι οι κύριοι τομείς που καλύπτονται από το Υποπρόγραμμα Πολιτισμός;
Το υπο-πρόγραμμα Πολιτισμός αφορά τον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα στο σύνολο του, συμπεριλαμβανομένων των παραστατικών και εικαστικών τεχνών, της πολιτιστικής κληρονομιάς και των λογοτεχνικών μεταφράσεων. Οι δράσεις που αφορούν αποκλειστικά στον οπτικοακουστικό τομέα δεν είναι επιλέξιμες στο υπο-πρόγραμμα Πολιτισμός αλλά στο πρόγραμμα Media.
Ποιες δράσεις χρηματοδοτούνται από το υποπρόγραμμα Πολιτισμός;
Το υπο-πρόγραμμα Πολιτισμός έχει τέσσερις βασικές προσκλήσεις χρηματοδότησης η καθεμία για έναν συγκεκριμένο τύπο δράσης. Ακολουθήστε τους συνδέσμους για περισσότερες λεπτομέρειες για κάθε σκέλος:
Απαιτούνται Ευρωπαίοι εταίροι για όλα τα σχέδια συνεργασίας που χρηματοδοτούνται από το υπο-πρόγραμμα πολιτισμός;
Οι προτάσεις για επιδότηση έργων για τα διακρατικά σχέδια συνεργασίας και τις πλατφόρμες πρέπει να έχουν εταίρους σε άλλες χώρες που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα..
Αναζητώ εταίρους από άλλες χώρες. Μπορεί το Γραφείο Δημιουργική Ευρώπη να με βοηθήσει;
Συμπληρώστε το σχετικό έντυπο (Έντυπο Αναζήτησης Εταίρων/Partner Search Form) που βρίσκεται στην ενότητα Χρήσιμοι σύνδεσμοι του ιστότοπου και στείλτε το στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του Γραφείου Δημιουργική Ευρώπη Ελλάδας (ced.greece@culture.gr). Στη συνέχεια, αυτό θα αποσταλεί στα αντίστοιχα γραφεία των άλλων συμμετεχουσών χωρών και αυτά με τη σειρά τους θα το κοινοποιήσουν στους φορείς που έχουν καταγεγραμμένους στο μητρώο αποδεκτών τους.
Ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση για τα σχέδια (Projects) διακρατικής συνεργασίας του υπο-προγράμματος Πολιτισμός;
Μπορούν να υποβάλουν αίτηση (ως συντονιστές ) οι οργανισμοί που έχουν νομική υπόσταση για δύο έτη (μέχρι την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων). Οι οργανισμοί που είναι απλά εταίροι σε ένα διακρατικό σχέδιο συνεργασίας δεν χρειάζεται να έχουν αυτή την προϋπόθεση των δύο ετών. Όσον αφορά στον τομέα δραστηριοποίησης των οργανισμών, στο νέο Πρόγραμμα δεν αναφέρεται ρητά η ενασχόληση με τον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα αλλά το προτεινόμενο σχέδιο (proposal) για επιδότηση πρέπει να έχει σχέση με αυτούς τους τομείς.
Πώς επιλέγονται τα projects;
Το υποπρόγραμμα Πολιτισμός είναι ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα, οπότε οι αιτήσεις στις προσκλήσεις πρέπει να υποβάλλονται απευθείας στη διαχειριστική αρχή του Προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη, δηλαδή στον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης και Πολιτισμού στις Βρυξέλλες. Η αξιολόγηση και επιλογή γίνονται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες. Όποια αίτηση δεν έχει συμπληρωθεί σωστά ή λείπει κάποιο στοιχείο δεν είναι επιλέξιμη για επιδότηση. Γενικά, από τη στιγμή της υποβολής της αίτησης έως την επιλογή/απόρριψη των προτάσεων και την υπογραφή συμφωνητικών επιδότησης, η διαδικασία διαρκεί περίπου 6 μήνες.
Ποια είναι η μέγιστη διάρκεια των έργων Συνεργασίας και ποια είναι η περίοδος επιλεξιμότητας των δαπανών που σχετίζονται με την υλοποίηση του έργου;
Δεν υπάρχει ελάχιστη διάρκεια για έργα συνεργασίας. Η μέγιστη διάρκεια των σχεδίων που χρηματοδοτούνται τόσο στο σκέλος μικρότερης κλίμακας όσο και στο σκέλος μεγαλύτερης κλίμακας είναι 48 μήνες.
Όσον αφορά στην περίοδο επιλεξιμότητας των δαπανών του σχεδίου, ξεκινά από την ημερομηνία υπογραφής και των δύο μερών του συμφωνητικού. Κανένα έσοδο ή δαπάνη που προέκυψε πριν από την επίσημη ημερομηνία έναρξης του έργου δεν είναι επιλέξιμα να συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του έργου.
Μπορεί ένα σχέδιο συνεργασίας να αποφέρει κέρδος;
Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί μη κερδοσκοπικά έργα. Εάν θα υπάρχει πηγή εσόδων από δράσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του έργου, τότε θα πρέπει να περιλαμβάνεται ένα εκτιμώμενο ποσό αυτών των εσόδων ως μέρος των εσόδων της πρότασης για χρηματοδότηση (πχ. εισιτήρια ή πωλήσεις βιβλίων). Ο προϋπολογισμός εσόδων και δαπανών πρέπει να είναι ισοσκελισμένος. Εάν κατά τη διάρκεια του σχεδίου το πραγματικό συνολικό κόστος είναι μικρότερο από το συνολικό εκτιμώμενο κόστος, η διαχειριστική αρχή θα μειώσει αναλογικά την ευρωπαϊκή επιδότηση.
Υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια όσον αφορά τις δαπάνες διοικητικού προσωπικού των έργων συνεργασίας;
Το κόστος διοικητικού προσωπικού του έργου πρέπει να αναλογεί στο είδος των δράσεων, δηλαδή δεν μπορεί ένα καλλιτεχνικό κυρίως σχέδιο να απασχολεί πολύ διοικητικό προσωπικό, εις βάρος του καλλιτεχνικού προσωπικού. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το κόστος του προσωπικού που έχει ήδη απασχολήσει ο οργανισμός σας μόνο εάν:
- το προσωπικό αυτό απασχολείται αποκλειστικά κατά την υλοποίηση του έργου
- και όλοι οι εταίροι μπορούν ξεκάθαρα να αποδείξουν το ποσοστό του χρόνου (timesheets) που το υπάρχον προσωπικό απασχολήθηκε για την υλοποίηση του σχεδίου μέσω των λογιστικών αρχείων τους.
Είναι δυνατή η υποβολή αίτησης από τους ίδιους οργανισμούς σε διαφορετικά σχέδια, κατά την ίδια πρόσκληση σε διαφορετικά projects;
Οι απλοί εταίροι μπορούν να υποβάλλουν πρόταση στην ίδια ή σε διαφορετική πρόσκληση. Οι συντονιστές μπορούν να υποβάλλουν πρόταση μόνο ως απλοί εταίροι σε σχέδια άλλων συντονιστών. Δηλαδή, δεν μπορεί ένας συντονιστής να υποβάλλει αίτηση στην ίδια ή σε άλλη πρόσκληση ως συντονιστής κατά το ίδιο χρονικό διάστημα.
Τι είδους δαπάνες είναι επιλέξιμες για τα σχέδια συνεργασίας;
Οι επιλέξιμες δαπάνες είναι οι δαπάνες που:
- πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του σχεδίου με εξαίρεση το κόστος που σχετίζεται με τον απολογισμό του συνολικού σχεδίου, μετά τη λήξη των δράσεων
- είναι απαραίτητες για την υλοποίηση της δράσης που έχουν εγκριθεί
Υπάρχουν δύο τύποι επιλέξιμων δαπανών, αυτές που θεωρούνται ως επιλέξιμες άμεσες δαπάνες και αυτές που ταξινομούνται ως επιλέξιμες έμμεσες δαπάνες.
Οι επιλέξιμες άμεσες δαπάνες περιλαμβάνουν:
- Το κόστος του προσωπικού ανά δράση, συμπεριλαμβανομένων των μισθών – σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτό περιλαμβάνει μόνο το ποσοστό του χρόνου που διατίθεται στην υλοποίηση του σχεδίου.
- Ταξίδια και διαμονή.
- Το κόστος που προκύπτει άμεσα από την υλοποίηση του σχεδίου, σύμφωνα με τις επιμέρους δράσεις.
- Την ενοικίαση ή αγορά εξοπλισμού. Στην περίπτωση της αγοράς, το ποσό ακολουθεί τους εθνικούς νόμους περί απόσβεσης.
- Το κόστος των αναλώσιμων και προμηθειών.
- Το κόστος που προκύπτει από συμβάσεις που ανατίθενται με σκοπό την εκτέλεση κάθε δράσης.
Οι επιλέξιμες έμμεσες δαπάνες περιλαμβάνουν:
- Γενικά διοικητικά/λειτουργικά έξοδα που προκύπτουν και μπορούν να θεωρηθούν ως απαραίτητα για το σχέδιο, αλλά δεν υπερβαίνουν το 7% των συνολικών επιλέξιμων δαπανών.
Μη επιλέξιμες δαπάνες
- Συνεισφορές σε είδος, όπου δεν υπάρχει οικονομική συναλλαγή, πχ. παραχώρηση ιδίας υποδομής ενός οργανισμού.
- Χρεώσεις εξυπηρέτησης χρέους
- Προβλέψεις για ζημίες ή πιθανές μελλοντικές υποχρεώσεις
- Οφειλόμενοι τόκοι
- Ζημίες συναλλαγματικής ισοτιμίας (λογιστική ισοτιμία).
- ΦΠΑ, εκτός εάν ο δικαιούχος δείξει ότι δεν μπορεί να επιστραφεί.
- Έξοδα που δηλώνονται και καλύπτονται σε σχέση με άλλη δράση που λαμβάνει επιδότηση από την ΕΕ.
- Υπερβολικές ή αλόγιστες δαπάνες.
Ποια είναι η περίοδος επιλεξιμότητας ενός έργου συνεργασίας;
Η επιλεξιμότητα για δαπάνες θα καθοριστεί στο συμφωνητικό επιδότησης, ωστόσο καμία επιδότηση δεν μπορεί να χορηγηθεί αναδρομικά για δράσεις που έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Κατ’ εξαίρεση, επιδότηση μπορεί να χορηγηθεί για δράση που έχει ήδη ξεκινήσει, μόνο εάν, ο αιτών μπορεί να αποδείξει την ανάγκη να ξεκινήσει τη δράση πριν από την υπογραφή της απόφασης επιδότησης.
Τι ποσό χρηματοδότησης συνεισφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τι ποσό πρέπει να συνεισφέρουν οι συμμετέχοντες;
Για τα σχέδια συνεργασίας μικρότερης κλίμακας, η επιδότηση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 80% του προϋπολογισμού του σχεδίου.
Για τα έργα μεσαίας κλίμακας συνεργασίας, , η επιδότηση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 70% του προϋπολογισμού του σχεδίου.
Για τα έργα μεγάλης κλίμακας συνεργασίας, η επιδότηση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 60% του προϋπολογισμού του σχεδίου..
Πώς μπορώ να καλύψω το ποσό της ιδίας χρηματοδότησης από άλλες πηγές, εκτός της ευρωπαϊκής επιδότησης;
- Αίτηση για επιχορήγηση από άλλους οργανισμούς (τοπικές, περιφερειακές ή εθνικές αρχές, ιδρύματα κ.λπ.)
- Δραστηριότητες εύρεσης συμπληρωματικών κεφαλαίων (Fund-raising activities)
- Χορηγίες ( πολιτιστική χορηγία μεσω ΥΠΠΟΑ, χορηγία από ιδιώτες κ.α.)
- Ίδιοι πόροι
Δεν υπάρχει η δυνατότητα διπλής χρηματοδότησης από την ΕΕ, ούτε στο πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη, ούτε σε οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα χρηματοδότησης.
Ζητείται από τους εταίρους του έργου να παρέχουν μια ελάχιστη συνεισφορά στα έσοδα του σχεδίου;
Δεν υπάρχει υποχρέωση ελάχιστης συνεισφοράς, που να ζητείται από τους εταίρους του σχεδίου. Ωστόσο, η ποιότητα της εταιρικού σχήματος είναι ένα από τα κριτήρια επιλογής για χρηματοδότη του συγκεκριμένου σχεδίου και συνεπάγεται οικονομική δέσμευση από κάθε εταίρο.
Ποιος είναι ο ρόλος του συντονιστή του σχεδίου συνεργασίας;
Ο συντονιστής του σχεδίου ενεργεί ως ο εκπρόσωπος και ως δικαιούχος χρημάτων. Έχει επίσης συντονιστικό ρόλο. Επιπλέον, με την ολοκλήρωση ενός σχεδίου, πρέπει να υποβάλει αναλυτική έκθεση δράσεων ενός σχεδίου ως τελικό απολογισμό στη διαχειριστική αρχή, συμπεριλαμβανομένων και των οικονομικών στοιχείων. Για πολυετή έργα, ο συντονιστής του σχεδίου πρέπει να υποβάλει μια ενδιάμεση έκθεση.
Τι είναι ο συνεργαζόμενος εταίρος( associated partner) σε ένα έργο συνεργασίας;
Πολιτιστικός φορέας από επιλέξιμη χώρα ή από τρίτη χώρα (χώρα που δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των συμμετεχουσών χωρών), ο οποίος συμμετέχει στην υλοποίηση των προτεινόμενων δράσεων ενός σχεδίου, αλλά όχι στον βαθμό και το επίπεδο συμμετοχής ενός εταίρου. Οι δαπάνες που προκύπτουν από τους συνεργαζόμενους εταίρους δεν είναι επιλέξιμες, εκτός εάν πληρώνονται άμεσα ή επιστρέφονται από τον συντονιστή ή/και τους εταίρους.
Τι είναι εξουσιοδότηση (mandate);
Οι εταίροι ενός σχεδίου συνεργασίας πρέπει να υπογράψουν μια εντολή με την οποία ο υπογράφων χορηγεί πληρεξούσιο στον συντονιστή να ενεργεί στο όνομά του και για λογαριασμό του κατά την υλοποίηση του σχεδίου και να αναλαμβάνει να παρέχει μια συγκεκριμένη οικονομική συνεισφορά στο σχέδιο. Οι εντολές που υπογράφονται από όλους τους εταίρους προσαρτώνται στο Συμφωνητικό επιδότησης.
Υποβολή αίτησης στο Πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη
Οι προσκλήσεις και οι αιτήσεις χρηματοδότησης για όλες τις προσκλήσεις του Προγράμματος διεκπεραιώνονται μόνο μέσω του Portal: European Commission’s Funding & Tender Opportunities Portal (F&TP). Μπορείτε, επίσης, να επισκεφτείτε και τον σχετικό ιστότοπο για λεπτομερείς πληροφορίες πρόσβασης στο Portal.
- Επιλέγετε το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη (Creative Europe ). Θα μεταφερθείτε στη σελίδα του Προγράμματος
- Οι ευκαιρίες χρηματοδότησης είναι διαθέσιμες μέσω: Find calls for proposals in Creative Europe . Επιλέξτε προβολή (View) για να δείτε ποιες προσκλήσεις είναι διαθέσιμες
- θα δείτε μια λίστα με όλες τις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων του Προγράμματος που αναφέρονται στην ενότητα «Funding and Tenders opportunities”». Κάθε πρόσκληση έχει ημερομηνία έναρξης και προθεσμία.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο Webinar : The Funding & tenders Portal for beginners
Για να υποβάλετε αίτηση στις προσκλήσεις του Προγράμματος, θα χρειαστείτε:
- Ο συντονιστής και διοργανωτής του έργου(Project Leader ), θα πρέπει να έχει έγκυρο λογαριασμό σύνδεσης στην ΕΕ.( valid EU Login account.)
- Ο οργανισμός σας πρέπει να διαθέτει 9ψήφιο PIC (9-digit PIC(Participant Identification Code)). Αυτό λαμβάνετε όταν εγγράφετε τον οργανισμό σας.
Στην πύλη(Portal) , θα σας ζητηθεί να εισάγετε τα στοιχεία σύνδεσής σας στην ΕΕ για να ξεκινήσετε ή να ενημερώσετε την αίτησή σας.
Πλήρεις οδηγίες σχετικά με την υποβολή αίτησης για ευκαιρίες χρηματοδότησης βρίσκονται στο ηλεκτρονικό εγχειρίδιο F&TP, το οποίο περιέχει χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την εγγραφή του οργανισμού σας και την προετοιμασία της αίτησής σας.
Τι πρέπει να κάνω πριν ξεκινήσω να συμπληρώνω την αίτηση μου;
Η βασικότερη προϋπόθεση για μία αίτηση με επιτυχή κατάληξη είναι η προσεκτική μελέτη της πρόσκλησης/προκήρυξης και των σχετικών εγγράφων που την συνοδεύουν, καθώς και των οδηγιών για τη συμπλήρωση της αίτησης.
Ποια είναι τα συχνότερα λάθη που πρέπει να αποφύγω;
Αν αποφευχθούν τα παρακάτω λάθη, θα έχετε συντάξει μία καλή πρόταση, που θα μπορούσε να αξιολογηθεί θετικά από τους ανεξάρτητους Ευρωπαίους εμπειρογνώμονες:
- Ελλιπής περιγραφή των προτεινόμενων δράσεων
- Συμπλήρωση της αίτησης χωρίς να έχουν μελετηθεί οι οδηγίες συμπλήρωσής της
- Απουσία σχεδίασης μίας στρατηγικής επικοινωνίας της προτεινόμενης δράσης
- Παράλειψη αναφοράς στον αντίκτυπο που θα έχουν τα αποτελέσματα της προτεινόμενης δράσης στην κοινότητα
- Έλλειψη καινοτομίας
- Περιορισμένη εκπροσώπηση χωρών
Θα ήθελα να μάθω γενικά για το Πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη
Συστήνουμε την προσεκτική ανάγνωση των κειμένων που υπάρχουν στον ιστότοπό μας. Επίσης, μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμες οι πληροφορίες που αναφέρονται στους υπερσυνδέσμους, τους οποίους θα βρείτε στην κάθε θεματική ενότητα της ιστοσελίδας μας.
Θέλω να κάνω μία ειδική ερώτηση σχετικά με το Πρόγραμμα
Αν παρόλη τη μελέτη των κειμένων, εξακολουθείτε να έχετε οποιαδήποτε απορία, παρακαλούμε μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας: ced.greece@culture.gr.
Έχω μία ιδέα που θα ήθελα να συζητήσω μαζί σας
Προκειμένου να ορίσουμε κάποια συνάντηση, κυρίως διαδικτυακά, λόγω των υγειονομικών πρωτοκόλλων που βρίσκονται σε ισχύ, μπορείτε να μάς τηλεφωνήσετε σε ένα από τα παρακάτω τηλέφωνα: 2103810348, 2103313848 και 2103230894.
[1]Ευρωπαϊκή Προστιθέμενη Αξία (European Added Value) σημαίνει: α) Δράσεις υποστήριξης που δεν χρηματοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο ή που μπορούν να υποστηριχθούν αποτελεσματικότερα σε επίπεδο ΕΕ (leverage effect) και β) ο διακρατικός χαρακτήρας υποστηριζόμενων δραστηριοτήτων (π.χ. διασυνοριακή κινητικότητα, δίκτυα)
[2] Glossary of Terms and Concepts, UNICEF Regional Office for South Asia, November 2017
[3] Leaving no one behind: the imperative of inclusive development, Report on the World Social Situation 2016, Department of Economic and Social Affairs United Nations, New York, 2016