Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης ξεκίνησε τον Μάιο του 2021 και αναμένεται να ολοκληρωθεί την άνοιξη του 2022. Σε πρώτο επίπεδο, αποτελεί ένα νέο δημόσιο φόρουμ για μία ανοιχτή, χωρίς αποκλεισμούς και διαφανή συζήτηση με τους πολίτες της Ε.Ε. για το πώς οραματίζονται ένα κοινό ευρωπαϊκό μέλλον. Οι πολίτες καλούνται:
α) να διατυπώσουν τις ιδέες τους, να ανταλλάξουν απόψεις και να εκφράσουν τις προσδοκίες τους σχετικά με τις δράσεις και τις προτεραιότητες της Ε.Ε., και
β) να διοργανώσουν εκδηλώσεις γύρω από τις τρέχουσες προκλήσεις και προτεραιότητες της Ε.Ε.
Σε δεύτερο επίπεδο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν δεσμευτεί να υλοποιήσουν τις προτάσεις που διατυπώνονται από τους πολίτες. Ουσιαστικά, πρόκειται για μία προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω, η οποία θέτει τις βάσεις για ένα πιο συστηματικό και μακροπρόθεσμο σχέδιο, που να εμπλέκει πλέον ενεργά τους πολίτες στη χάραξη πολιτικών. Απώτερος στόχος της Διάσκεψης είναι ο περιορισμός του ευρωπαϊκού δημοκρατικού ελλείμματος, ώστε οι πολίτες της Ε.Ε. στο εξής να μην αισθάνονται αποξενωμένοι από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αγνοώντας τη λειτουργία και το ρόλο τους.